Các giám đốc thể thao Barca: Người đứng sau thành công

Trong lịch sử phát triển của FC Barcelona, các HLV, cầu thủ hay chủ tịch thường được nhắc đến nhiều nhất. Tuy nhiên, có một vị trí cũng đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc xây dựng đội hình, định hướng lối chơi và duy trì triết lý bóng đá của CLB – đó là giám đốc thể thao Barca. Cùng bóng đá quốc tế điểm qua về những giám đốc thể thao của CLB này.

Vai trò của giám đốc thể thao tại Barcelona

Giám đốc thể thao là người hoạch định chiến lược nhân sự cho đội một và đôi khi cả hệ thống đào tạo trẻ. Ở Barcelona, nơi triết lý bóng đá gắn liền với La Masia và lối chơi kiểm soát đặc trưng (tiki-taka), giám đốc thể thao không chỉ đơn thuần là người đi mua bán cầu thủ. Họ còn có nhiệm vụ:

• Chọn HLV phù hợp với triết lý CLB
• Xây dựng đội hình dài hạn
• Duy trì sự cân bằng tài chính và chuyên môn
• Tìm kiếm tài năng trẻ để duy trì bản sắc

Chính vì vậy, giám đốc thể thao đóng vai trò “kiến trúc sư bóng đá” cho cả một giai đoạn thành công hay khủng hoảng của Barca.

Các giám đốc thể thao trong lịch sử Barca

Txiki Begiristain (2003–2010)

Begiristain là cựu cầu thủ của Barcelona và giữ chức giám đốc thể thao trong giai đoạn 2003–2010 – trùng với thời kỳ đội bóng chuyển mình mạnh mẽ dưới thời chủ tịch Joan Laporta và HLV Frank Rijkaard, sau đó là Pep Guardiola.

Dấu ấn:

• Đưa Ronaldinho, Deco, Eto’o, Dani Alves… về Camp Nou
• Bổ nhiệm Pep Guardiola thay Frank Rijkaard – bước ngoặt lịch sử
• Hỗ trợ La Masia phát triển lứa cầu thủ vàng: Messi, Xavi, Iniesta, Busquets

Theo các trang tổng hợp ty le keo, Txiki là người giúp xây dựng đội hình giành cú ăn sáu năm 2009 – thành tích chưa từng có trong lịch sử bóng đá thế giới. Sau khi rời Barca, ông tiếp tục thành công ở Manchester City.

Andoni Zubizarreta (2010–2015)

Cựu thủ môn huyền thoại Zubizarreta được bổ nhiệm thay Begiristain và tiếp quản đội hình giàu thành tích. Tuy nhiên, thời gian tại vị của ông lại gây ra nhiều tranh cãi.

Thành công:

• Chiêu mộ Neymar từ Santos năm 2013
• Đưa về Luis Enrique – HLV giành cú ăn ba 2015
• Giữ vững sự ổn định trong quá trình chuyển giao thế hệ

Thất bại:

• Ký hợp đồng với nhiều cầu thủ không thành công như Song, Douglas, Vermaelen
• Bị chỉ trích vì quản lý tồi vụ chuyển nhượng Neymar (dẫn đến điều tra thuế)

Zubizarreta bị sa thải đầu năm 2015 sau khi Barca nhận án cấm chuyển nhượng từ FIFA vì vi phạm quy định chiêu mộ cầu thủ trẻ.

Robert Fernández (2015–2018)

Sau khi Zubizarreta rời đi, Robert Fernández được bổ nhiệm giám đốc thể thao dưới triều đại chủ tịch Josep Bartomeu. Đây là thời kỳ mà Barca bước vào giai đoạn thiếu ổn định sau sự ra đi của Neymar.

Điểm nhấn:

• Mang về Umtiti, Digne, Cillessen – các bản hợp đồng tầm trung chất lượng
• Tuy nhiên, thất bại nặng nề trong thương vụ Ousmane Dembélé và Philippe Coutinho, với giá trị kỷ lục nhưng hiệu quả thấp

Robert không tạo được niềm tin trong việc hoạch định đường dài, và ông rời CLB năm 2018 sau nhiều chỉ trích từ giới truyền thông và người hâm mộ.

Éric Abidal (2018–2020)

Là cựu hậu vệ Barca từng chiến thắng ung thư, Abidal được bổ nhiệm với nhiều kỳ vọng. Tuy nhiên, ông lại không có nhiều kinh nghiệm quản lý và bị cuốn vào các mâu thuẫn nội bộ lớn.

Những sự kiện đáng chú ý:

• Bổ nhiệm HLV Quique Setién sau khi sa thải Valverde giữa mùa
• Mâu thuẫn công khai với Lionel Messi liên quan đến vấn đề nội bộ đội bóng
• Không kiểm soát được tình hình chuyển nhượng và phòng thay đồ

Sau thất bại thảm hại 2-8 trước Bayern Munich ở Champions League 2020, Abidal buộc phải từ chức.

Ramon Planes (2020–2021)

Planes từng là trợ lý của Abidal và tiếp quản vai trò trong bối cảnh Barca khủng hoảng tài chính. Dù không nổi bật truyền thông, ông góp phần đưa về một số bản hợp đồng hữu ích như Pedri, Ronald Araújo và Eric García. Tuy nhiên, vì áp lực chính trị trong nội bộ ban lãnh đạo, Planes rời nhiệm sở khi Joan Laporta tái đắc cử chủ tịch năm 2021.

Mateu Alemany (2021–2023)

Mateu Alemany được bổ nhiệm khi Laporta trở lại ghế chủ tịch. Dù tài chính CLB đang kiệt quệ, Alemany sử dụng “đòn bẩy kinh tế” để giúp Barca chiêu mộ hàng loạt ngôi sao như Lewandowski, Koundé, Raphinha…

Dấu ấn:

• Đưa về Xavi làm HLV – giúp Barca vô địch La Liga 2022/23
• Kết hợp chuyển nhượng khôn ngoan với cầu thủ tự do như Christensen, Kessié
• Bị chỉ trích vì tạo gánh nặng tài chính dài hạn cho CLB

Dù thành công phần nào về mặt thành tích, Alemany rút lui năm 2023 giữa lúc nội bộ CLB vẫn thiếu ổn định tài chính và thể thao.

Deco (2023–nay)

Cựu tiền vệ Deco – từng là trụ cột của Barca thời Frank Rijkaard – được bổ nhiệm làm giám đốc thể thao từ 2023. Anh mang theo tư duy hiện đại, và kết nối chặt chẽ với bóng đá Bồ Đào Nha và Brazil.

Triết lý:

• Tập trung phát triển cầu thủ trẻ như Lamine Yamal, Fermín, Cubarsí
• Ưu tiên triết lý bóng đá kiểm soát, hướng đến thế hệ HLV hiện đại (Xavi, Hansi Flick)
• Tìm kiếm tài năng giá rẻ từ thị trường Nam Mỹ và học viện nội bộ

Hiện tại, Deco đang hợp tác cùng Hansi Flick trong nỗ lực tái cấu trúc đội hình, tìm lại sự ổn định và phục hưng danh tiếng cho Barca.

Xem thêm: Câu Lạc Bộ Eintracht Frankfurt có lịch sử hình thành như thế nào?

Xem thêm: Tổng hợp danh hiệu của Tottenham ở quốc nội và châu Âu

Từ Begiristain đến Deco, các giám đốc thể thao Barca đã trải qua đủ mọi cung bậc: từ người đặt nền móng cho cú ăn sáu, đến những người góp phần vào khủng hoảng tài chính và chuyên môn. Trong bối cảnh bóng đá hiện đại ngày càng khắc nghiệt và tài chính trở thành áp lực lớn, vị trí giám đốc thể thao không chỉ cần kiến thức chiến lược mà còn phải có tầm nhìn dài hạn và khả năng cân đối rủi ro. Với Deco, câu hỏi đặt ra là: liệu anh có thể đưa Barca trở lại đỉnh cao châu Âu bằng con đường bền vững và bản sắc – hay sẽ lại trở thành một mắt xích trong chuỗi những thử nghiệm đầy bất ổn? Thời gian sẽ trả lời.